ن : فؤاد سیاهکالی 
ذهنیت آدم، روح آدم، شکلی ندارد. همه این را قبول دارند، اما در عمل در پشت کلمات و افکار، ذهنیت هر کس را جسمی اثیری شبیه به جسم واقعی او تصور می کنیم. چیزی نادیدنی که دریک محیط فیزیکی محدود شده.
اما من تازگی شکل روح را جور دیگری تصور می کنم. روح در ذهنم مثل یک کش است. یا یک خمیر بازی که از هر طرف قابلیت کش‌آمدن دارد. کسی را که برای اولین بار می بینیم و تصور می کنیم همه اش را ملاقات کرده ایم، در حقیقت تنها نقطه مرکزی کش‌آمدن‌هاست. نقطه ای در مرکز خط های زیادی که هر کدام به جهتی امتداد دارند. مخصوصاً امثال من، آدم های تنها و بدون تعلق که بخش زیادیشان در همین جاست، مرتکب این اشتباه می شوند که بپندارند تمام مخاطبشان هم در همین بدنی که می بینند حاضر است. اما کم کم متوجه می شوند که این تنها بخشی و گاه بخش کوچکی از ذهنیت و روح مخاطبشان است. بخشی از مخاطبشان کشیده شده به سمت روابط خانوادگی، به سمت مهمانی دیشب که فلانی فلان حرف را زد، به سمت اختلاف با پدر یا مادر سر فلان ماجرا، به سمت معروف بودن پدربزرگشان یا ثروتمند یا فقیر بودن عمویشان. نه این که در حال حاضر به تمام این امور بالفعل فکر کنند، اما خواسته ناخواسته بخشی از ذهنیتشان آنجاست و این امور بخشی از روح و هویت آن ها را شکل داده. بخش دیگری ممکن است به سمت شغلشان کشیده شده باشد، مخصوصاً هر چه بیشتر برای این شغل اهمیت قائل باشند بخش بیشتری از ذهنشان به آن سمت کشیده شده، بخش دیگری به سمت کتاب ها و اطلاعاتی که دارند، و بخش دیگری به سمت فوتبال و ورزش های دیگری که پیگیری می کنند و و و...
کسانی مثل من که تنها و بریده از بیرونند وقتی با چنین کسانی رو به رو می شوند، در ابتدا خود را با آن ها برابر می بینند. هم سطح. رو در رو. اما هر چه می گذرد و هر چه مخاطب بیشتر کش های خود، تعلق های خود به جهان های دیگر را نشان می دهد، امثال من حس می کنند دارند پایین تر و پایین تر می آیند و در برابر وجودی که لحظه به لحظه بیشتر به وسعت و پهناوری اش پی می برند، احساس ناچیز بودن و کوچک بودن می کنند، و در نتیجه رابطه صمیمی جای خود را به رابطه ای احترام-حسادت آمیز می دهد. رابطه ای که کسی ممکن است با یک خدا یا خداواره داشته باشد. آن قدر بزرگ و دور از دسترس که به زودی در جریان زندگی شخص فراموش می شود، و تنها به شکل ایدئالی آزار دهنده هر از چندی به یاد می آید.
